Makale
Makale
Passive Politics and Poetics of Spiritual Resistance in Taliban Afghanistan
Taliban Yönetimi Altındaki Afganistan’da Pasif Siyâset ve Mânevî Direniş
Shahrani M. Nazif
Yıl 2023, Sayı 1, Sayfalar:137-152
Peoples of Central Asia in general and Afghanistan specifically have been traumatized by Western colonial
aggression, occupation and low intensity forever wars for more than a century. Much has been written about
their armed struggles in this region, but their passive and spiritual resistances have been for the most part
ignored. In this paper I discuss two significant forms of their passive resistance: the saga of the repeated
century-long transnational migration of a small community of Kirghiz (Kirgiz) from the Osh Valley to the
Pamirs of Afghanistan and from there to the safety of Anatolia in eastern Turkey; and the reliance of the
educated Afghan youth on the spiritual resistance poetry of Rumi and other masters to cope patiently with
the tyrannical environment of the Taliban controlled Afghanistan.
Key words: Spiritual resistance, poetic of resistance, migration, Afghan Kighiz, Afghan youth, Taliban.
Genel olarak Orta Asya, özelde ise Afganistan halkları, yüzyılı aşkın bir süredir, Batı’nın sömürgeci saldırganlığı,
işgalleri ve bitmek bilmeyen düşük yoğunluklu savaşları nedeniyle büyük sarsıntılar geçirmekte.
Söz konusu halkların bölgedeki silahlı mücadeleleri hakkında çok şey yazılıp çizildi; ancak gösterdikleri
pasif ve mânevî direniş genellikle göz ardı edildi. Bu yazıda ben, bu pasif direnişlerin öne çıkan iki önemli
örneğini tartışıyorum: Küçük bir Kırgız topluluğunun, Oş Vadisi’nden Afganistan’ın Pamirleri’ne ve oradan
da Anadolu’nun güvenli doğu topraklarına yüzyıllar boyu süren ulusaşırı göçünün destanı ve eğitimli
Afgan gençliğinin Taliban yönetimi altındaki Afganistan’ın acımasız ortamıyla sabırla başa çıkmak için
Mevlânâ ve diğer tasavvuf büyüklerinin mânevî dayanıklılığı pekiştiren şiirlerine itimadı.
Anahtar Kelimeler: Mânevî dayanıklılık, direnişin şiirselliği, göç, Afganistan Kırgızları, Afgan gençliği,
Taliban.